Bankalar tüm kredi tiplerinde artışın sürmesini bekliyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçlarına nazaran, 2021 yılının dördüncü çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartlar sıkılaştı.

Ankete nazaran 2021 yılının dördüncü çeyreğinde tüm işletme kredi çeşitleri için talepte artış olduğu görüldü. 2022 yılının birinci çeyreği için ise beklentinin tüm işletme kredi cinslerinde talebin artmaya devam edeceği tarafında olduğu kaydedildi.

Anketin ayrıntıları şu formda:

“2021 yılının dördüncü çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartları sıkılaştırdığı görülmektedir. Alt kırılımlar incelendiğinde, uzun vadeli kredilere ve yabancı para cinsinden açılan kredilere uygulanan standartlarda sıkılaşma gözlenirken, başka işletme kredi cinslerinde gevşeme olduğu gözlenmektedir. 2022 yılının birinci çeyreği için bankaların beklentisi, yabancı para cinsinden açılan krediler ve uzun vadeli krediler hariç tüm işletme kredilerinde standartların gevşetileceği istikametindedir. Ferdî krediler için standartların konut ve taşıt kredilerinde temelde tıpkı kaldığı, öbür ferdi kredilerde ise sıkılaştırıldığı gözlenmektedir. 2022 yılının birinci çeyreği için bankaların beklentisi, tüm ferdi kredilere uygulanan standartların temelde birebir bırakılacağı istikametindedir.

Anket sonuçları kredi talebi açısından incelendiğinde, 2021 yılının dördüncü çeyreğinde tüm işletme kredi cinsleri için talepte artış olduğu görülmektedir. 2022 yılının birinci çeyreği için beklenti, tüm işletme kredi cinslerinde talebin artmaya devam edeceği tarafındadır. Kişisel kredilerden konut ve öbür kişisel kredilere yönelik talepte artış olduğu, taşıt kredilerine yönelik talepte ise evvelki periyotta görülen azalışın devam ettiği gözlenmektedir. Gelecek yılın birinci çeyreği için beklentiler, tüm kişisel kredi tiplerinde talebin azalacağı tarafındadır.

Bankaların fon sağlama imkânlarının gelişimi incelendiğinde; 2021 yılının son çeyreğinde yurt içi ve yurt dışı fonlama şartlarının sıkılaştığı görülmektedir. 2022 yılının birinci çeyreği için beklentiler, yurt içi fonlama ve yurt dışı fonlama şartlarında sıkılaşmanın devam edeceği istikametindedir.

2021 yılının dördüncü çeyreğinde, bankaların genel olarak işletmelere kullandırdıkları kredilere uyguladıkları standartları sıkılaştırdığı görülmektedir. Alt kırılımlar incelendiğinde, uzun vadeli kredilere ve yabancı para cinsinden açılan kredilere uygulanan standartlarda sıkılaşma gözlenirken, öteki işletme kredi cinslerinde gevşeme olduğu gözlenmektedir. Genel ekonomik faaliyetlere ait beklentiler, sermaye yeterliliği ile ilgili kısıtlar ve sanayi ya da firmalara ait görünüm standartları sıkılaştırıcı istikamette etkileyen faktörler olurken, öteki bankaların rekabeti standartları gevşetici tarafta etkileyen tek faktör olmuştur. 2022 yılının birinci çeyreği için bankaların beklentisi, yabancı para cinsinden açılan krediler ve uzun vadeli krediler hariç tüm işletme kredilerinde standartların gevşetileceği istikametindedir.

Konut ve taşıt kredilerine uygulanan standartların yılın son çeyreğinde temelde birebir kaldığı gözlenmektedir. Gelecek yılın birinci çeyreği için beklenti, bu iki kredi tipi için standartların tıpkı kalmaya devam edeceği tarafındadır.

İşletmelerin banka kredilerine olan talebi incelendiğinde, yılın dördüncü çeyreğinde tüm işletme kredi tipleri için talepte artış olduğu görülmektedir. Stok artırımı ve işletme sermayesi ile sabit yatırım talebi en çok artıran faktörler olmuştur. 2022 yılının birinci çeyreği için beklenti, tüm işletme kredi çeşitlerinde talebin artmaya devam edeceği tarafındadır.

Ferdi kredilerden konut ve öbür ferdi kredi taleplerinde artış olduğu gözlenmektedir. Konut piyasasına ait beklentiler ile tüketici inancı konut kredi talebini artış tarafında etkileyen en değerli faktörler olmuştur. Sağlam tüketim mallarına yapılan harcama ile başka bankalardan sağlanan krediler öbür kişisel kredi talebini artış tarafında etkileyen en kıymetli faktörler olmuştur. 2022 yılının birinci çeyreği için beklenti, her iki kredi tipinde de talebin azalacağı tarafındadır.”