Fiyata, minimum fiyat kadar vergi indiriminin kuralları

Çalışanların minimum fiyata kadar olan fiyatlarının vergi dışı bırakılmasının şifreleri aşikâr oldu. Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın Resmi Gazete’de bugün yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bildirime nazaran, 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılan fiyat ödemelerine uygulanmak üzere,ücretlerinin minimum fiyatın aylık brüt meblağından, emekçi toplumsal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan fiyatına isabet eden fiyatları gelir vergisini dışında tutuldu.

Fiyatların vergilendirilmesinde, maaşın yanı sıra, prim, yarar, ikramiye, huzur hakkı, mesai ve döner sermaye fiyatı üzere ödemelerle kümülatif matrah temel alınacak.

Birden fazla fiyat alan kişinin istisna yalnızca en yüksek olan fiyata uygulanacak.

Atlete da indirim

Bildiri uyarınca, idare ve kontrol şurası üyelerine ödenen huzur hakkı, uzmanlara, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, atletlere yapılan ödemeler üzere fiyat sayılan ödemeler için de istisna uygulanacak.

İstisnayı aşan fiyat gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ait verginin hesaplanacağı gelir dilim fiyatları ve oranları, istisna kapsamındaki fiyatlar da dikkate alınarak belirlenecek.

İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık minimum fiyat üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacaktır.

Altı defa değişecek

Bildirimde fiyatın düzeyine nazaran vergilendirmenin nasıl yapılacağı da örneklerle açıklandı. Minimum fiyatın üzerinde maaş alanın maaşı yıl içinde 6 defa değişecek, 6305 liralık net fiyat yıl sonunda 5791 liraya inecek. Verilen örneklere nazaran, taban fiyatla çalıştırılan bir şahsa aylık net 4 bin 253 lira ödenecek ve bunun tamamı istisnaya tabi olacağından bu personel için 750.60 lira sigorta primi ödenecek. Minimum fiyatlı çalışıp aylık 996 lira mesai ve toplumsal yardım ödemesi yapılan bir çalışanın 4 bin 965 lira olarak başlayan net fiyatı, vergi dilimi değişeceği için yılın son aylarında 4 bin 923 liraya düşecek.

Brüt fiyatı 8 bin lira olan bir çalışanın net fiyatı Ocak-Mayıs periyodunda 6 bin 395 lira, Haziran Temmuz aylarında 6 bin 55 lira, Ağustos’ta 6 bin 156 lir, Eylül-Ekim’de 6 bin 267 lira, Kasım’da 5 bin 931 lira ve Aralık’ta 5 bin 791 lira olacak.

İkramiyeye bir sefer indirim

İdare ve kontrol konseyi üyelerine ödenen huzur hakkı, uzmanlara, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, atletlere yapılan ödemeler de istisnadan faydalanabilecek.

İstisna birebir ayda yapılan fiyat ve fiyat sayılan ödemelerin toplamına bir defa uygulanacak. Maaş ödemesinin yanı sıra tıpkı devirde yapılan ve fiyat olarak bedellendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai fiyatı, döner sermaye fiyatı, ek ders fiyatı üzere ödemeler de dikkate alınarak istisna uygulanacak. Bu kapsamda, ilgili ayda yapılan fiyat ve fiyat sayılan ödemelerin toplamına bu istisna bir defa uygulanabilecek.

Birden fazla patronda çalışanlarda istisna en yüksek fiyata uygulanacak. Yıllık beyanname verilmesi gerektiği durumda da istisnadan yararlanabilecek.

15 gün çalışana da tam uygulama

Kısmi vakitli çalışıp, tam vakitli çalışmayan örneğin aylık 15 gün çalışan bir çalışana 4 bin 253,40 liralık istisna tam olarak uygulanacak.

Özgür Bölgeler Kanunu, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu, Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında uygulanan teşviklerde, çalışanların fiyatlarına öncelikle istisna uygulanacak ve istisna sonrası kesilen vergi meblağı patron lehine muhtasar beyannamede tahakkuktan terkin edilecek.

Kolay adap mükelleflerin yanında çalışan ve başka fiyatlı olarak vergilendirilenler de istisnadan faydalanacak. Taksici, dolmuşçu, terzi, kuaför üzere kolay yönteme tabi mükelleflerin yanında çalışan ve başka fiyatlı olarak vergilendirilen çalışanlara uygulanan öteki fiyat vergileme adabı kaldırılırken, bu ücretliler de 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren genel kararları tabi olacak.

Bu kapsamda bulunan çalışanlar, artık vergi karnesi almayacak ve karnelerini vergi dairesine ibraz ederek vergilerini tarh ve tahakkuk ettirmeyecek.

Bunlardan taban fiyatlı olarak çalışanlar istisna nedeniyle vergi ödemeyecek. Daha yüksek fiyat alanlar ise istisnayı aşan fiyatlarını yıllık beyanname ile beyan edecekler.

Minimum geçim indirimi yok

Bildirimde, istisnanın kapsamı ve uygulamasına ait ayrıntılı bilgilere yer verilirken, buna nazaran, minimum fiyatın aylık brüt fiyatından personel toplumsal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan fiyatına isabet eden fiyatları gelir vergisinden istisna edilirken, istisnayı aşan fiyat gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ait verginin hesaplanacağı gelir dilim meblağları ve oranları, istisna kapsamındaki fiyatlar da dikkate alınarak belirlenecek.

İstisna nedeniyle alınmayacak vergi, ilgili ayda aylık taban fiyat üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacak.

Yapılan düzenleme ile 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren yapılan fiyat ödemelerinde minimum geçim indirimi uygulanmayacak.

Taban fiyatla çalışan ve istisna uygulaması nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı da dahil olmak üzere vergi indiriminden faydalanmak üzere müracaatta bulunanların engellilik indirimine ait süreçleri evvelden olduğu üzere Gelir Yönetimi Başkanlığınca kıymetlendirilerek sonuçlandırılacak. Minimum fiyatlı olarak çalışan ve bu nedenle ilgili ayda istisna nedeniyle vergi ödemeyecek hizmet erbabı, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla birlikte onaylanan müracaatları üzerine kuralları dahilinde emeklilik müracaatlarını yapabilecek. Taban fiyatın üzerinde fiyat alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının kâfi olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de istisnadan faydalanması mümkün olacak.