Nebati: Enflasyon Ocak’ta pik yapar lakin Haziran 2023’e tek haneyle gireceğiz

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, enflasyonun Ocak ayında pik noktaya ulaşmasını, buna rağmen dünyadaki gelişmeler, besin ve güç fiyatlarındaki gerilemeyle birlikte mayıs ayından itibaren düşüş yaşanacağını, kasım ve aralık ayı enflasyonlarının bazdan çıkmasıyla sene sonunda da manalı bir düşüşün geleceğini söyledi. Nebati, “Ben seçime tek haneli enflasyonla gideceğim 2023 Haziran ayında.” dedi.

Nebati, Bloomberg ile gerçekleştirdiği mülakatta yeni iktisat modelinden, kur muhafazalı mevduat uygulamasında gelinen noktaya; planlanan yeni adımlardan iktisattaki beklentilerine kadar bir dizi hususta soruları yanıtladı.

Yıllık enflasyonun kurdaki yükseliş, fiyat artışları, yine değerleme oranı kapsamında yapılan artışlar üzere etkenlerle ocak ayında pik noktasına ulaşmasını öngördüğünü anlatan Nebati, bu noktada kurun stabil hale gelmesinin ise bir avantaj olduğunu söyledi. Nebati, “Biz şu anda aralık ayının kamburunu taşıyoruz. Yazın gerek besin fiyatlarındaki gevşeme, ki şu an dünyada bir enflasyon da var, bu ikisinin tesirinin azaldığı bir periyoda giriyoruz. Güç gereksinimimizin azalması, besin fiyatlarındaki normalleşmeler bizim artık yeni bir patikaya girdiğimizi gösteren en kıymetli aylar olacak.” dedi.

Bakan Nebati, Merkez Bankası’nın birinci çeyrekte gevşemenin tesirini izleme kararını desteklerken de “Merkez Bankası’nın nasıl karar alacağını bilmiyorum. Benim görüşüm, ocak, şubat ve mart ayını şöyle bir görmemiz lazım.” değerlendirmesini yaptı.

Nebati, 2022 için büyüme beklentilerinin sorulması üzerine de “İddialı bir şey söylüyorum; büyümeyle ilgili de ben piyasadaki iştahı görüyorum” dedi. Nebati tıpkı süreçte büyüme için de tek haneli bir sayı öngördüğünü söylerken, “Tek hane olacak zati de, ben yeterli bekliyorum. Türkiye’ye kendi halinde bıraksanız bile 5 büyür.” diye ekledi.

“Kur korumalıda DTH’lardan yüzde 15 geldi”

Kur muhafazalı mevduat uygulamasından çarşamba akşamına kadar yaklaşık 300 bin kişinin yararlandığını anlatan Nebati, “Buradan aldığımız ölçü dün gece (Çarşamba) prestijiyle 126 milyar lirayı geçti. Şunu gösteriyor; günde ortalama 10 milyar TL sisteme dahil oluyor. Bunun yaklaşık %15’i DTH’lardan geliyor. TL’den Dövize gidecekler artı, dövizden buraya gelenler var, bu çok değerli ve yeterli bir para.” dedi.

Benzeri yeni enstrümanların da vakitle devreye alınacağını anlatan Nebati, “Bunlar özümsendikten sonra oraya da farklı kanalları geliştirmemiz lazım. Bir enstrümanı tam bitirmeden ikincisiyle ilgili açıklama yaptığınız vakit bir kararsızlık olabiliyor.” diye konuştu. Nebati, sisteme giren paraların tekrar dövize dönüşmemesi ya da gereksiz harcanmaması için bir dizi tedbir alınacağını söylerken de “Üretim odaklı, proje odaklı dayanak vereceğiz. Artık KGF’yi getiriyoruz mesela. Çalışıyoruz, fazla bir mühleti yok. Bitiririz bu ay.” dedi.

Bakan Nebati’ye mülakatta bir müddettir kamuoyunda tartışılan üstün bono, KDV düzenlemesi, kamu bankalarının sermayelerinin artırılması üzere mevzular da soruldu. “Süper bono yok. O denli bir şey yok. Bu türlü bir şeyi hakikat bulmuyoruz” diyen Nebati, “Bizim yalnızca ve yalnızca yapacağımız şey, önlemler paketinde açıkladığımız alanlarda adımlar atmak.” diye ekledi. Bakan Nebati, kamu bankalarının sermayelerinin artırılması ile ilgili çalışmanın da bu ay bitmeden sonuçlanacağını duyurdu.

“TCMB ve piyasa faizleri yakınsamaya başladı”

Piyasa faizlerindeki patika ve finansal transfer düzeneğinde görülen kopukluğa ait de değerlendirmeler yapan Nebati, uyumsuzluğun başlangıçta “Merkez Bankası dayanamayacak, faiz artıracak” telaffuzundan kaynaklandığını lakin “oluşan güvenle” birlikte bu farkın da kapanmaya başladığını söyledi. Nebati, “Şimdi baktığınız vakit mevduat faiz oranları da Merkez Bankası’na yakınsamaya başladı. Münasebetiyle birbiriyle istikrarlı bir periyoda girildiğini ben görüyorum” tabirini kullandı.

Kurdaki yükselişlerin önlenmesinin akabinde Türkiye’nin iktisattaki yeni gayesinin enflasyonla çaba olduğuna işaret eden Nureddin Nebati, şöyle devam etti: “Şimdi biz enflasyonu çözeceğiz. Ondan sonra 2022 yılı tam bir dönüş, istikrar ve işlerin oturduğu bir yıl olacak. Önümüzdeki yıl bu sohbeti yaparsak, yapacağımız sohbette faizde, enflasyonda ve kurdaki bütün olumlu değişimlerin nasıl gerçekleştirildiğini siz bana soracaksınız. Zira enflasyon denilen şey üç günlük bir iş değil ki, faiz oranlarının inmesi, çıkması süratli bir tesir gösterir fakat kur ataklarının Türkiye’deki tesirini yadsımak, görmezden gelmek, kur ataklarının bu kadar süratli tesirli olduğunu görmezden gelmek kadar tehlikeli bir şey olabilir mi?”

“Londra’da da izlemiyorlar, Türkiye de izleyici olmaz”

Kamu bankalarının dolar kuru 14’e yaklaştığı vakitlerde satış yaptıkları tezi da Nebati’ye sorulan sorular ortasındaydı. Nebati, bu mevzuda “Biz şu anda izliyoruz” demekle yetinirken, Türkiye’nin olumsuz gelişmeler karşısında izleyici kalmayacağı tarafındaki kelamlarını yineledi. Nebati, “Sen git bak bakalım Londra’da hükümet oturuyor mu, Washington’da, Berlin’de, Moskova’da ne yaptıklarını zannediyorlar? “Hiç bir şey yapma izle.” Eee? İstedikleri üzere dövsünler, istedikleri üzere seninle oyun oynasınlar, ben hür piyasayım… Yok o denli bir şey. Türkiye Cumhuriyeti askeri alanlarda gereksinim duyulduğu vakit nasıl adımlar atıyorsa, iktisadının de kendisiyle ilgili atılacak adımlarda her türlü enstrümanı kullanma hakkı ve yetkisi vardır.” tabirlerini kullandı.

“Cari açık-fazla’yı literatürden çıkardık”

Hazine ve Maliye Bakanı, bakanlık olarak artık “cari açık”, “cari fazla” üzere kavramları “literatürden çıkardıklarını” söylerken, bunun münasebetini de Türkiye iktisadının büyüklüğüne bağladı. Nebati, “Bu kadar büyük bir iktisatta 5 milyar dolar fazla vermişsin, 3 milyar dolar açık vermişsin bunun bir karşılığı yok. Onun için arkadaşlara diyorum ki, cari istikrar terimini kullanalım.” dedi.

“KDV’de çok heyecanlıyım”

Nebati’yle röportajın son gündem unsuru de KDV oranlarıyla ilgili bakanlıkta bir müddettir devam eden çalışmalardı. “KDV ile ilgili sahiden çok heyecanlıyım” diyen Nebati, sadeleştirmenin sırf oranlarda değil, bölüm içerisindeki farklı oranları da kapsayacağına işaret etti. Nebati, “Vatandaş ne ödediğini bilecek zira yüzde 1, 8, 18 üzere farklı oranlar var. Daha değerlisi üretici, imalatçı, satıcılar bununla ilgili bir problem yaşıyorlar bunu düzenlemiş olacağız. Üçüncüsü KDV iadeleriyle ilgili sorun yaşıyoruz, 1 ile alıyor 8’le; 18 ile alıyor 8 ile satıyor. Burada da sadeleştirmeyi sağlayacağız.” diye konuştu.