TL negatif faizde ortayı açıyor

Hilal SARI

COVID-19 pandemisiyle durma noktasına gelen ekonomileri gibisi görülmemiş bir dayanakla ayağa kaldıran merkez bankaları enflasyon canavarı tekrar hortlayınca kesenin ağzını büzmeye başladı. Kasım 2021’den bu yana gelişmekte olan ve gelişmiş ekonomilerde toplam 14 merkez bankası faiz artırırken, gerçek faizi negatif olduğu halde faiz indirimine giden tek gelişmekte olan ülke Türkiye oldu. Bu süreçte faiz indirimi yapan öteki ülke ise gerçek faizi %2,2 ile hala olumlu olan ve pandemi başından bu yana kredi faizlerinde büyük bir indirim yapmamış olan Çin. Çin dışında gerçek faizi olumlu olan yalnızca üç gelişmekte olan iktisat var: Endonezya, Brezilya ve Rusya.

ABD’de enflasyon tekrar üst taraflı sürpriz yaptı

ABD’de dün açıklanan kritik yıllık TÜFE verisi yeniden üst taraflı bir sürpriz yaptı ve yüzde 7,3’e yükselmesi beklenirken, yüzde 7,5’e ulaştı. Aylık TÜFE’de artışın yüzde 0,5 gelmesi beklenirken, yüzde 0,6 artış kaydedildi. Güç ve besin fiyatlarının dahil edilmediği çekirdek TÜFE’de bile artış beklentilerin üzerinde yüzde 0,6 oldu ve yıllık çekirdek TÜFE yüzde 6’ya ulaştı. Fed’in siyasetlerini direkt etkileyen enflasyonda her üst taraflı sürpriz piyasalara Fed başta olmak üzere merkez bankalarının daha da süratli sıkılaşabileği iletisi veriyor. Bu da başka gelişmiş ve gelişmekte olan merkez bankalarının üzerindeki sıkılaşma baskılarını artırıyor. Merkez bankaları COVID-19 krizinden tam olarak toparlanamamış ekonomilere dayanağı geri çekmek ve enflasyonla gayret etmek ortasında sıkıntı bir ikilemde. Son olarak Hindistan Merkez Bankası dünkü para siyaseti toplantısında iktisadın hala takviyeye muhtaçlığı olduğu gerekçesiyle faize dokunmadı. Lakin dünya genelinde süratle artan güç ve besin fiyatları enflasyonda üst taraflı sürprizler getirmeye devam ediyor ve merkez bankaları enflasyon hedefl erinden giderek uzaklaşıyor.

Bilgi sonrası parite tekrar 1,14’ün altında

Enflasyondaki üst taraflı sürprizlerle birlikte piyasalar şimdiden Fed’in 2022’de 5 faiz artırımı yapacağını fiyatlarken, Bank of America üzere bu yıl 7 faiz artırımı öngören bankalar da var. Avrupa Merkez Bankası da güç enflasyonunun giderek inatçı hale gelmesiyle sıkılaşma sinyalleri vermeye başladı. ECB’nin geçen hafta verdiği sürpriz sıkılaşma sinyali dolarda zayıf bir seyre neden oldu. Dolar endeksi dün kritik enflasyon verisi öncesinde hafif düşüşle %95,53 seviyesine gerilerken, bilgi sonrası süratle 96’ya yanlışsız hareketlendi ve TSİ 18:00 itibariyle 96’nın da üzerine çıktı. Bilgi öncesinde ECB’nin 2022 içinde faizleri artırabileceği beklentileriyle 1,14’ün üzerinde tutunan euro/dolar paritesi ise dolardaki güçlenmeyle tekrar 1,14’ün altına indi. Paritede tarafı ECB’nin ne süratte sıkılaşacağı belirleyecek.

Fed/Mester: Bilanço küçültme süreci hızlanmalı

Cleveland Fed Lideri Loretta Mester’den gelen bilanço küçültme daveti da Fed’in nicel sıkılaşma planlarının da hızlanabileceğine işaret ediyor. Mester evvelki gün yaptığı açıklamada bankanın birinci faiz artırımına 50 baz puan değil 25 baz puan’la başlayacağına işaret etti ve “Fed dayanakları çekmek konusunda hızlanması gerekeceğini, yaklaşık 9 trilyon dolar olan bilançosunu geçmiştekinden daha daha süratli küçültmesi gerektiğini” söyledi. Mester Fed’in bilançosunun yaklaşık yüzde 30’unu oluşturan 2 trilyon pahasındaki ipoteğe dayalı menkul bedellerinin (MBS) bir kısmını elden çıkartması gerektiği görüşünde.

El-Erian uyardı: Fed ve ECB hala eğrinin gerisinde!

Cambridge Üniversitesi Queen’s College Lideri ve Allianz Başdanışmanı Mohamed El-Erian, hem Fed hem de ECB’nin hala eğrinin gerisinde olduğunu vurguladığı yazısında piyasalarca “şahinleşme” olarak görülen adımları “kısmen şahin” diyerek eleştiriyor ve devam eden ultra gevşek siyasetlerin hem bankaların telaffuzlarıyla hem de enflasyon beklentileriyle uyuşmadığı eleştirisini yapıyor. İngiltere Merkez Bankası’nın üyelerinin 4’ünün 50 baz puan faiz artırımı için oy kullanmasını ise El-Erian “Bir sonraki toplantıda da faiz artırımı olacağının işareti” olarak görüyor.
“10 yıllıkta getiri bu yıl %2,5’i görür”

Dünya genelinde borç maliyetleri için gösterge niteliği taşıyan 10 yıllık ABD tahvilinde getiri kritik enflasyon verisi öncesinde yüzde 1,95’e yakın seyrediyordu. Bilgi sonrasında ise %2’ye hakikat hızlandı. TSİ TSİ 18:00 itibariyle gün içinde %2’yi de aştı. Fed’in sıkılaşma takviminin hızlanmasıyla faizin bu yıl yüzde 2,5’e yükselebileceği öngörülüyor. Invecso Varlık İdaresi Global Araştırma Yöneticisi Paul Jackson, CNBC’ye yaptığı açıklamada 10 yıllık tahvilde getirinin bu yıl içinde yüzde 2,5’i aşabileceğini öngördüğünü söyledi. S&P 500 endeksinin artan tahvil getirilerinden birinci darbeyi alacak varlık sınıfl arından olduğunu belirten Jackson “Endeks 2022’yi yıla başladığı düzeyin altında kapatabilir” değerlendirmesini yapıyor.