Üretici çiğ sütte fiyat ve prim artışı istiyor

Ali Ekber YILDIRIM

Süt dalındaki 7 üretici örgütü ortak açıklama yaparak çiğ süt referans fiyatının ve çiğ süt destekleme priminin artırılmasını istedi. Üretici örgütleri artan maliyetler karşısında belirlenen litre başına 4 lira 70 kuruşluk referans fiyatın 1 litre sütle 1.5 kilo yem alabilir düzeye çıkarılmasını litre başına 20 kuruşluk destekleme priminin ise 60 kuruşa çıkarılmasını istedi.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Lideri Ş. Şemsi Bayraktar, Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Genel Lideri Tevfik Keskin, Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Genel Lideri Kamil Özcan, Türkiye Hayvancılık Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Lideri Ahmet Ertürk, Tarım Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Lideri Mehmet Özkurnaz, KÖY-KOOP Merkez Birliği Genel Lideri Eray Çiçek ve Tüm Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği Genel Lideri Sencer Solakoğlu’nun ortaklaşa yaptığı açıklama şöyle:

“Bilindiği üzere, 24 Kasım 2021 tarihinde tüm üretici örgütleri olarak kamuoyuna meselelerimizi ve beklentilerimizi içeren ortak bir açıklama yaptık.Üreticilerimiz ismine yaptığımız bu teşebbüs yetkililerden karşılık buldu ve Besin Komitesi 29 Kasım’da yapılan toplantısında fiyat belirleme etabında müdahil olmadı. Çiğ süt tavsiye fiyatı üretici ve sanayicilerce Ulusal Süt Kurulu İdare Kurulu’nda pazarlık yoluyla belirlendi.

Besin Komitesi Toplantısının çabucak akabinde Ulusal Süt Kurulu (USK)’nin 29 Kasım 2021 tarihinde yapılan toplantısında alınan kararla, 8 Aralık 2021 tarihinden geçerli olmak üzere soğutulmuş çiğ sütün tavsiye satış fiyatı brüt 4 lira 70 kuruş olarak belirlendi.

Kurulun yaptığı açıklamada; ‘Ulusal Süt Kurulu, çiğ sütün üretim maliyetinde öngörülmeyen değişimler görülmesi durumunda yine toplanıp karar verecektir’ denildi.
Ulusal Süt Kurulu (USK)’nin belirlediği 4 lira 70 kuruş brüt fiyattır. Üreticinin eline toplama, soğutma, borsa tescil fiyatları üzere masraflar çıkarıldıktan sonra yaklaşık 4 lira 41 kuruş geçecektir.

Yem artırımları üreticinin hevesini kursağında bıraktı

Hammaddede yüzde 60 dışa bağımlı olduğumuz ve dolara bağlı olarak daima artan yem fiyatları o kadar fazla yükseldi ki, Kurul tarafından belirlenen 4 lira 70 kuruşluk brüt fiyat daha hayata geçmeden manasını yitirdi. Yem fiyatlarına Kasım ayından bu güne kadar yüzde 28,6, Ocak ayından itibaren ise yüzde 95,1 oranında artırım geldi. Üreticinin üretmeye devam etme hevesi kursağında kaldı.

Süt yem paritesi 1.5 olmalı

Aralık ayı itibariyle çiftçi eline geçen net çiğ süt fiyatı 4 lira 41 kuruştur. Çiftçimiz bu ayda süt yeminin kilosunu ortalama 4 lira 76 kuruştan almıştır. Süt/yem paritesi 0,93 düzeyinde gerçekleşmiştir. Yani üreticilerimiz 1,5 paritenin çok altında bir pariteyle karşı karşıya kalmıştır.

Her ne kadar Hükümetimizin 20 Aralık 2021 tarihindeki dövize yönelik almış olduğu radikal kararlar yem firmalarını fiyatlarda indirim yapmaya sevk etmiş olsa da, kaç firmanın bu halde davranacağını ve ne kadar indirim gerçekleşeceğini vakit içerisinde göreceğiz.

Ulusal Süt Kurulu çiğ süt fiyatını revize etsin

Bugün itibariyle kurdaki yüzde 35’lik düşüşe karşın yemdeki yüzde 11’lere varan düşüşün kâfi olmadığını görüyoruz. Beklentimiz yem fiyatlarında daha büyük düşüşlerin olmasıdır.

Şu an maliyetlerde öngörülemeyen değişimler yaşıyoruz, Ulusal Süt Konseyi’nin tekrar toplanması ve yeni karar alması elzemdir. Çiğ süt fiyatı en kısa vakitte 1,5 pariteye nazaran yine revize edilmelidir.

Destekleme primi 60 kuruş olmalı

Ayrıyeten süte verilen 20 kuruşluk prim çok düşük kalmıştır. Bu dayanak hem üreticiyi destekleyecek hem de kayıtdışılığa kaymanın önüne geçirecek düzeye yani en az 60 kuruş düzeylerine çıkarılmalıdır.

Akaryakıt ve güçte indirim yapılsın

Akaryakıt ve güç fiyatları üreticiler için avantajlı olacak düzeylere indirilmelidir. Yemde de akaryakıtta uygulanan eşel taşınabilir sistem üzere bir sistem hayata geçirilmeli, üreticilerin yeme gelen artırımlar nedeniyle mağdur olmaları ve belirlenen pariteden sapmalar önlenmelidir.

Üreticilerin şevki kırılmış, üretimden soğumuşlardır. Onlara umut ve inanç verecek, süratli atılacak adımlara gereksinim vardır.

Bu problemlere yönelik istikrar sağlayıcı önlemler alınamayacak olursa bu topraklarda ne et ve süt üretilebilecek ne de bu eserler ucuza tüketilebilecektir.
Kamuoyuna hürmetle duyurulur.”