İktisat tansiyon aracı değildir
Fikri CİNOKUR
ANSİAD Lideri Akın Akıncı, “Siyasetin dışında olan, bağımsızlıklarını yıllar boyunca kanıtlamış ve evvelki yıllarda birçok projede hükümetle yahut bakanlıklarla işbirliği yapmış olan saygın kuruluşların fikirlerine hürmet gösterilmesini ve dikkate alınmasını tüm ilgililerden bekleme hakkımız olduğunu düşünüyorum’’ dedi.
Antalya Endüstrici ve İş İnsanları Derneği (ANSİAD) “2022’de Dünya ve Türkiye İktisadında Beklentiler’’ başlıklı bir panel düzenledi. Türk Teşebbüs ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Lider Yardımcısı, Koppert Biyolojik Uğraş ve Polinasyon CEO’su Ali Eroğlu moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıya DÜNYA Gazetesi üst yöneticisi Hakan Güldağ ve DÜNYA Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar konuşmacı olarak katıldı.
ANSİAD Lideri Akın Akıncı, pandemi süreciyle birlikte toplumsal ve ekonomik manada önemli kayıplar yaşandığını anımsattı. Bu türlü devirlerde rotayı gerçek çizmek manasında her alanda sakin fakat derin tartışmalara muhtaçlık olduğuna dikkat çeken Akıncı, “Ancak, ne yazık ki 2021 yılının son günlerinde bunlardan bahsetmek bir yana, büyümedeki yavaşlama, artan işsizlik oranları, piyasalardaki dalgalanmalar ve devam eden belirsizlik iş dünyasının karşı karşıya kaldığı en kıymetli meseleler olarak belirdi” dedi. Akıncı, şunları kaydetti: “İşte bu türlü bir ortamda daha güçlü bir Türkiye için çok çalışmak zorundayız. Güçlü bir Türkiye ve piyasa iktisadı için güçlü ve şeffaf kurumlara, tarafsız ve süratli çalışan bir hukuk sistemine, hukukun üstünlüğüne, hak ve özgürlüklerin korunmasına, adil bir vergi nizamına ve kayıt dışı iktisat ile çabaya gereksinim vardır. Bu bedelleri kaybetme ve erozyona uğratma lüksümüz yoktur. Gün, sahip olduğumuz yüksek potansiyeli ortaya çıkaracak bir planlama ve iş birliği ile el ele vererek her zamankinden daha fazla gelişme, büyüme ve muvaffakiyet öyküleri yazma günüdür.’’
‘Ekonomi cepheleşme aracı olmaktan çıkarılmalı’
Türkiye iktisadının uzun vadeli bir bakışla değerlendirilmesini, iktisatta teknik uzmanlık bahislerinin siyasi taraftarlık, cepheleşme ve tansiyon aracı olmaktan çıkarılmasını isteyen Akıncı, “ANSİAD, Batı Akdeniz Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu (BAKSİFED) ve TÜRKONFED üzere siyasetin dışında olan, bağımsızlıklarını yıllar boyunca kanıtlamış ve evvelki yıllarda birçok projede hükümetle yahut bakanlıklarla işbirliği yapmış olan saygın kuruluşların kanılarına hürmet gösterilmesini ve dikkate alınmasını tüm ilgililerden bekleme hakkımız olduğunu düşünmekteyim’’ dedi. Türkiye’nin uzun müddettir faiz, döviz ve enflasyon kısır döngüsü içinde kaldığını vurgulayan Akıncı, şöyle devam etti: “Ülkemiz, uzun müddettir faiz, döviz ve enflasyon kısır döngüsünün içindedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın faiz indirimleri piyasa faizinin artmasına neden olmuş, döviz kurlarını ve enflasyonu beklenmedik noktalara getirmiştir. Şirketler girdi maliyetlerinin artışına karşı sermayelerini korumak için, halk ise gelirini enflasyondan korumak için girdi ve mal almak ya da döviz ve altın üzere araçlara sığınmak zorunda kalmıştır. Buna karşılık hükümetimizin geçtiğimiz günlerde almış olduğu bir dizi tedbirin sürdürülebilir olup olmadığını da önümüzdeki süreçlerde daima birlikte yaşayıp göreceğiz. Her şeye karşın Cumhuriyetimizin 100’üncü yılı yolunda yeni bir yıla girerken iş dünyamız ve herkesin umudu, demokratik laik, çağdaş, iktisadı güçlü bir Türkiye dileği heyecanımızı yüksek tutmalıyız.”
En büyük sorun enflasyon olacak
DÜNYA Gazetesi Üst Yöneticisi Hakan Güldağ da, dünyada pandemi tesirlerinin devam ettiğini, beklentilerin de bilhassa yeni ilaçların devreye girmesiyle pandemiden kurtulması olduğunu söyledi. Dünya ekonomilerinde asıl trendlerin pandemi sonrası şekilleneceğini söz eden Güldağ, “İşletmeler açısından, farklı olmak yetmeyecek. Şirketler çalışanlarıyla, tedarikçileriyle, bayileriyle çok güzel olmak zorunda. Herkes tarihe not düşmek istiyor. Dünyanın pandemiden sonraki en büyük sorunu enflasyon olacak. Dünya genelinde enflasyon yükselecek’’ dedi.
Türkiye’nin şu an dünyada en ucuz doğalgazı kullandığını, lakin kontratların sona ereceğini ve bunda sürdürülebilirliğin olmadığını anlatan Güldağ, buna bağlı olarak gübre ve güç fiyatlarının da artacağına dikkat çekti. Güldağ, özetle şunları kaydetti: “Anadolu’dan gelen bilgilere nazaran çiftçi gübre atamıyor. Bu da besin fiyatlarına olumsuz yansıyacak. Dünyada fosil yakıtlarda dert var. Güçte hidrojene yönelme yaşanıyor. Navlun fiyatları yüksek. 2022 yılının birinci yarısına kadar da yüksek kalmaya devam edecek. İktisatta büyüme ve enflasyon birlikte olacak. Türkiye bu yılı çift haneli bitirecek. Hindistan’dan sonra en süratli büyüyen Türkiye olacak. Fakat, enflasyon çok önemli tehdit olacak. Aralık ayı enflasyonu yüzde 15 gibi… Ocak ayında da yüzde 5 beklenti var. 2022 birinci çeyreğinde yüksek enflasyonla karşı karşıya kalınacak. Yılın ikinci yarısında ise enflasyon suratı düşebilir. Kredilerde ise büyüme beklenmiyor. Dünyada 55 ülke Merkez Bankası faiz indirimine gitmedi. 14 ülke faiz artırdı. Faizleri indiren tek ülke Türkiye oldu.’’
Hangisi daha günah? Faiz mi, enflasyon mu?
DÜNYA Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar ise iki ay daha sabredilseydi faizlerin inmeye başlayacağını kaydetti. Türkiye’nin faiz indirimiyle dünyanın bilakis hareket ettiğini vurgulayan Munyar, “Şu anda faiz mi daha fazla günah, enflasyon mu günah? Türkiye burada ikilem yaşıyor. Enflasyon yüzde 38-40’lara çıkarsa düşmesi de kolay olmaz. Türkiye 1994 ve daha sonra yaşanan ekonomik krizi şimdi yaşamadı. Fabrikalar çok önemli üretim yapıyor. Lakin, para piyasalarında ıstıraplar devam ediyor. Şimdilik kanama durduruldu. Ancak bu devam eder mi, soru işareti’’ diye konuştu.
