Eski Tüsiad Lideri Erol Bilecik’in iktisatta kurtuluş formülü: “Demokrasi, insan hakları, hukuk devleti ve özgürlükler”

Şehriban Kıraç’ın yazısı şöyle:

“ENFLASYON BU YIL DA DEĞERLİ GÜNDEM HUSUSU OLACAK

Bu yıl Avrupa’daki resesyonun da tesiriyle ihracatta düşüş, büyümenin de düşmesi bekleniyor. Sarsıntı felaketini de düşününce genel bir iktisat değerlendirmesi yapabilir misiniz?

2022, herkes için sıkıntı bir yıl oldu. 2022’den kalan miras ile dünya iktisadının büyük kısmı için 2023’ün de güç bir yıl olacağı aşikâr. Bunun ana nedeni elbette ABD, AB ve Çin üzere 3 büyük iktisattaki yavaşlamadır. ABD iktisadının resesyondan kurtulabileceği fakat FED’in enflasyonu düşürmek için faiz oranlarını daha uzun mühlet yüksek tutmak zorunda kalabileceği kestirim ediliyor. AB’nin ise Ukrayna’daki savaştan çok önemli halde etkilendiğini biliyoruz. Bu yıl AB ülkelerinin yarısının resesyona girme riski var. ABD ve Çin ortasındaki gerginlik, global iktisat ve ticarete dair kıymetli yeni riskler oluşturuyor. Çin’in bu yıl daha da yavaşlaması beklenirken, gelişmekte olan ekonomilere baktığımızda ise yüksek faiz oranları ve doların kıymet kazanması nedeniyle tablonun daha da vahim olduğunu görüyoruz.

2023 yılı global iktisat iddialarında ABD için yüzde 1, Euro bölgesi için yüzde 0,5 ve global iktisat için yüzde 0,8 olarak büyüme kestirimleri ortaya konuldu. Global dinamikler elbette Türkiye’yi de etkiliyor. Bununla bir arada, zelzelenin iktisada tesiri de kelam konusu. Yaşadığımız sarsıntı felaketinin akabinde OECD 2023 yılı için Türkiye’nin ekonomik büyüme varsayımını kasım ayındaki kestirimi olan yüzde 3’ten yüzde 2,8’e düşürdü.

Türkiye iktisadı için 2022 yılı genelinde en çok konuşulan husus elbet ki enflasyondu. Kasım ayında yaşanan kur şokunu takip eden periyotta hayatımıza yine ve çok büyük bir süratle giren enflasyon sorunu, 2023’te de gündemin değerli bahislerinden biri olmaya devam edecek. 2023’te maliye siyaseti kanalıyla yönetilmeye çaba edilen enflasyonla gayret sürecinin, seçim yılı olmasının da tesiriyle daha çetin bir rota izleyeceğini iddia ediyorum.”İnsan suya düştüğü için değil; sudan çıkmadığı için boğulur.” İktisatta sudan çıkmanın veküresel rekabette yükselmenin yolu her vakit demokrasi, insan hakları, hukuk devleti ve özgürlükler olmuştur. Bugün Türkiye’nin muhtaçlığı olan güçlü bir yatırım ortamı için evvel demokrasi, hukuk devleti ve adaletin güçlendirilmesi gerekir.

Türkiye seçime giderken neler bekliyorsunuz? Kutuplaştırıcı lisan Türkiye’yi nereye götürür?

2023 yılı Cumhuriyetimizin 100. Yılı olması nedeniyle çok kıymetli, çok özel bir yıl… Bu türlü tarihi bir yılda çok kıymetli bir seçime gidiyoruz. Bugün gerek seçim öncesinde gerek sonrasında ülkemizin iktisattan sonraki en değerli problemi, kutuplaşma problemidir.

Maalesef bilhassa son yıllarda kutuplaşma çok önemli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor. Çabucak herkes kendinden farklı olanı dışlıyor. Halbuki Türkiye tabiatı gereği çok sayıda, çok farklı kültür ve inanca sahip insanın bir ortada yaşadığı çok hoş bir ülke. Farklılıklarımız, bizim en büyük zenginliğimiz. Farklılıklarımızı kucaklayarak bu türlü bir zenginliği avantaja çevirmek varken kutuplaştırıcı bir lisana inanın hiç gerek yok. Kutuplaştırıcı değil, kapsayıcı bir lisana muhtaçlığımız var. Her vakit söylerim: “Üslup, haklı olmaktan kıymetlidir.”

“Sabit fikir, sahibini hapseder.” Karşımızda kim olursa olsun birbirimize yargılarımızla değil, algılarımızla yaklaşmamız gerekir. Birlik beraberlik içinde yaşamayı başarabilirsek bu yıl ülkemizin güçlü geleceği için tarihi bir fırsatı yakalayabiliriz. Sarsıntı sonrasında toplumumuzun nasıl güçlü bir dayanışma ruhuna sahip olduğunu gördük. Bu dayanışmayı her daim canlı tutmamız gerekir.

Cumhuriyetimizin 100’üncü yılında Türkiye’de demokrasi, adalet, özgürlük ve refahın güçlenmesini temenni ediyor ve bu tarihi yılda her vakit olduğundan daha da güçlü bir birlik beraberlik ruhuyla tüm problemlerimizin üzerinden çarçabuk gelebileceğimize inanıyorum.

TÜRKİYE YÜZÜNÜ AKLA, BİLİME VE VİCDANA DÖNMELİ

Nasıl bir dayanışma hangi prensiplerde dayanışma?

Bugün daima birlikte; Laikliği, demokrasiyi ve özgürlükleri güçlendirmeliyiz. Eğitim sistemimizi çağa uygun hale getirmeliyiz. Hukukun üstünlüğünü sağlamalı, adaleti ve liyakati güçlendirmeliyiz. Gençlerimizi ve sivil toplumu güçlendirmeliyiz. Bu hoş ülkeye yine umut aşılamalıyız.

Gerek Türkiye’de gerek yurt dışında yaşayan iş insanlarımıza açık çağrımdır: Artık aklın, bilimin ve vicdanın rehberliğinde Türkiye’nin hak ettiği ve layık olduğu güçlü geleceği ve hoş günleri daima birlikte inşa etme zamanı! Hepimizin bu tarihi görev ve sorumluluğu üstlenmesi, kaybettiğimiz canlara borcumuzdur.

Bizim süratle toplumumuzda aklın, sağduyunun, adalet ve merhamet hislerinin, özetle vicdanın ağır basmasını sağlamamız gerekiyor. Bizler şayet hayatta kalmak istiyorsak şunu kabul etmek zorundayız: Türkiye’nin gerçek ömür üçgeni akıl, bilim ve vicdandır. Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında memnun, refah içinde ve aydınlık bir ülke olmak için Türkiye yüzünü süratle akla, bilime ve vicdana dönmelidir.

ÇAĞDAŞ BİR EĞİTİM SİSTEMİ ŞART

Özellikle eğitim sistemine dönük çok eleştiriniz var. Nasıl bir eğitim ve nasıl bir Türkiye olmalı?

Bildiğiniz üzere, geçen sene TÜSİAD olarak Türkiye’nin güçlü geleceği için “Yeni Bir Anlayışla Geleceği İnşa” isimli raporumuzu kamuoyuyla paylaştık. Bu raporda özetle; Türkiye’nin geleceğini “insani gelişme ve yetkinleşme”de, “bilim, teknoloji ve inovasyon”da ve “kurum ve kurallar”da sağlanacak gelişmeyle inşa etmemiz gerektiğini tabir ettik. Hepimizin hayalinde gelişmiş, saygın, adil ve çevreci bir Türkiye var.Bu hayale ulaşmak için; Rekabet gücümüzü ve refahı arttıracak reformist iktisat siyasetlerine, dünyayla bütünleşmemizin değerini kavrayan bir dış siyasete, üniversal kurallara bağlı işleyen bir yargı sistemine, adaletin herkes için sağlandığı güçlü bir hukuk devletine, herkesin kendini korkusuzca tabir edebildiği bir özgürlük ortamına ve kutuplaşmadan bir ortada yaşayan insanlara muhtaçlığımız var. Bütün bunlar çok kıymetli olmakla birlikte hepsinden daha da kritik olan bir şey var ki o da şudur: Çağdaş bir eğitim sistemi.

Bugün gelişmiş ülkeler, ekonomik krizin tahlilini eğitimde arıyor. Türkiye’de ise eğitimin iktisatla münasebeti maalesef hala tam olarak anlaşılabilmiş değil. Halbuki eğitim, bir ülkenin geleceğinin garantisidir. Her ülke kalkınmak ister. Bir ülkenin kalkınması, her şeyden çok o ülke beşerinin gelişmesine bağlıdır. Dünyada eğitim seviyesi yüksek olup da geri kalmış bir ülke yoktur. Tıpkı biçimde; eğitim seviyesi düşük olup da kalkınmış bir ülke de yoktur.

Türkiye bugün gelişmiş ülkeler kategorisinde yer almadığına nazaran, şimdiye kadar uyguladığımız eğitim sistemimizde bu duruma sebep olan bir kısım eksiklikler ve yanlışlıklar bulunduğunu söyleyebiliriz. Hayalimizdeki Türkiye’ye ulaşmak için çağdaş bir eğitim sistemi ile yetişecek, özgür düşünen, bilim-kültür-sanat alanlarda düzgün yetişmiş, yaratıcı ve toplumsal sorumluluk sahibi gençler, en değerli kozumuz olacaktır.”

patronlardunyasi.com