Bakan Yanık’tan nafaka ve Enes Kara açıklaması

Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, Avrupa’nın 100-120 yılda yaşadığı yaşlanma suratını Türkiye’nin 20-25 yılda tamamlayacağına işaret ederek, “Yaklaşık 4-5 kat süratli yaşlanıyoruz. Münasebetiyle önümüzdeki süreçte huzurevlerine, yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerine daha çok gereksinimimiz olacak. Huzurevinde kalan yaşlılarımıza terk edilmiş, unutulmuş, kimsenin istemediği yaşlılar muamelesi yapmanın manası yok.” dedi.

Bakanlığa bağlı bir kuruluşta gazetecilerle bir ortaya gelen Yanık, Bakanlık gündemine ait değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.

Bir gazetecinin boşanma sonrası nafaka ödemelerine yönelik Adalet Bakanlığı ile yürütülen çalışmada gelinen evreyi sorması üzerine Yanık, çok uzun vakittir tartışmaları takip ettiklerini belirtti.

Yanık, “Eğer ortada bir sorun varsa bunun tahlilini sağlamamız gerekir lakin, Bakanlığın bilgisinin çok dışında birtakım yorumlar ve kestirimler konuşuluyor. Bakanlıklar olarak her vakit çalışma alanlarımıza giren bahislerle alakalı her türlü çalışmayı yaparız. Bu farklı bir şey lakin nafaka mevzusuyla alakalı verilmiş bir karar ve yapılmış sonuncu bir kıymetlendirme yok.” diye konuştu.

Bakanlık bünyesinde Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğünün bulunduğunu anımsatan Yanık, şöyle devam etti:

“Ne ailenin ne bayanların edindikleri müktesep haklarını kaybedecekleri bir yeni düzenlemeye kapı aralamayız. Bunu bir kere peşinen söz etmemiz lazım. Boşanma, boşanmaya bağlı sonrasındaki mali ve ekonomik haklarla ilgili süreç içerisinde her vakit yeni düzenlemeler olur. Hukuk dinamiktir, hukuku bir yere çakamazsınız. Burada asıl olan şey, bu yeni durumun hakkaniyeti, tarafların haklarını, hak temelli edinimlerini kaybetmemeleri ve istikrarlı bir durum olmasıdır. Bu mevzuyla alakalı verilmiş bir karar, çizilmiş çerçeve yok, onu bilhassa söz etmek isterim.”

“376 toplumsal hizmet merkezinde şiddetle uğraş irtibat noktaları var”

Bakan Yanık, 2021 yılında kaç bayan cinayeti olduğu, bayan sığınma meskenlerinden yararlanan, hakkında uzaklaştırma kararı verilen ve elektronik kelepçe takılanların sayısının sorulması üzerine, geçen yıl toplam bayan cinayeti sayısının 307 olduğunu söyledi.

Bayan konukevlerine gelen bayanların tamamının şiddet hikayesiyle başvurmadığının altını çizen Yanık, “Geçen yıllarda yüzde 53-54 bandında yüklü olarak barınma muhtaçlığı nedeniyle gelen bayanlar vardı, geriye kalan da şiddet hikayesine bağlı idi. Bu sene yüzde 50-50’ye yakın.” diye konuştu.

Bakan Yanık, 81 vilayette 81 Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezi bulunduğunu hatırlatarak, buradan geçen yıl 256 bin bayanın, 23 bin erkeğin ve 17 bin çocuğun hizmet aldığını bildirdi. Çocukların ferdî değil anneleri ile gelen çocuklar olduğunu anımsatan Yanık, “376 toplumsal hizmet merkezinde de şiddetle gayret irtibat noktaları var.” dedi.

Elektronik kelepçe uygulamasının devam ettiğinin altını çizen Yanık, “Şu ana kadar elektronik kelepçe olup da bir halde o şiddetin tekrarlandığı örnek yok, bu çok kıymetli.” dedi.

“Sebepleri ve sonuçları üzerine düşünmemiz lazım”

Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisi Enes Kara’nın vefatına ait değerlendirmesi sorulan Yanık, bunun için çok üzgün olduğunu söyledi.

Yanık, “Çok genç ve yetenekli biri, çok çok üzgünüm. Allah rahmet eylesin, ailesine, arkadaşlarına ve tüm sevenlerine de sabırlar versin. Orada şuna dikkat etmemiz lazım. Gençlerimiz ya da rastgele bir birey için intiharın bir sorun çözme biçimi olmadığını altını çizerek söz etmemiz lazım.” dedi.

Yanık, kelamlarına şöyle devam etti:

“Enes Kara’nın vefatından sonra onunla ilgili yazılan, yapılan yorumlara bakınca açıkçası, ‘bir öykünme tetiklemesi yapar mı?’ diye kaygı etmedim değil. Aileler açısından baktığımızda tipik bir iletişimsizlik meşakkatini görüyoruz. Bizim çalışmalarımızda, aile eğitim programlarımızda, Bakanlığın genel olarak toplumsal hizmet başlığı altındaki faaliyetlerinin tamamında aile içi bağlantı ve toplumsal bağlantının ne kadar kıymetli olduğu vurgulanıyor ve buna yönelik çalışmalarımızı da ağırlaştırıyoruz. Diğer pek çok şeyi konuşabiliriz, tartışabiliriz lakin iki değerli durum var. Genç bir çocuk öldü ve bir bağlantı sorunu olduğu düşünülüyor. Birtakım durumlar siyasetin, politik duruşlarımızın, ideolojik kamplarımızın çok dışındadır, bunlara gereç edilemeyecek kadar değerlidir. Hayat hakkı bunlardan biridir. Enes Kara ve emsal olayları değerlendirirken, hepimizin ideolojileri, dünya görüşü vardır, bu da çok olağandır lakin bütün bu kimlikleri bir yana bırakıp, bu kıyafetleri bir yana bırakıp insan ve bu toplumun bir ferdi olarak bakmak zorundayız.

Maalesef Enes Kara’nın da bu tartışmanın bir aracı haline getirildiğini görüyorum, ondan da son derece üzgünüm. Ortada çok genç ve pırıl pırıl bir çocuk var ve hayatına son vermiş. Bunun sebepleri ve sonuçları üzerine düşünmemiz lazım. Bu nedenle çok üzgünüm.”

Bir gazetecinin, “Enes Kara’nın kardeşleri için aile ile temasa geçilecek mi?” sorusuna Yanık, “Arkadaşlarımız, gerekli incelemeleri, takipleri yapıyorlar. Şayet bizim Bakanlık olarak müdahil olmamızı gerektiren bir durum varsa, gerekli dayanağı, incelemeleri ve çalışmaları yaparız. O manada hiç kuşkuya yer kalmayacak kadar net söz etmiş olayım.” cevabını verdi.

“400’ün üzerinde yeni kooperatifi kurdurduk”

Bayan kooperatiflerinin desteklenmesine yönelik de açıklama yapan Yanık, Bakanlık olarak fon ve finans sağlayan bir noktada olmadıklarına işaret etti.

Yanık, daha çok farkındalığı artıran ve tertibi yapan taraf olduklarını anlatarak, “Bu alanda yaptığımız çalışmalarda çok büyük bir ivme kazandık. 2020’de başladığımız ve 2021’de yoğunluk kazanan çalışmalarımızda 400’ün üzerinde yeni kooperatif kurdurduk.” bilgisini verdi.

“Bu süreçte biraz dikkatli olmak lazım”

Avukat Dilara Yıldız’ın eski nişanlısı tarafından öldürülmesiyle ilgili bir soruyu Yanık şöyle yanıtladı:

“Uzaklaştırma kararı var. Bir halde bir ortaya gelmişler. Arkadaşlarımız gerekli çalışmayı yapıyor. Haberlerde yer alan bilgi akışında birtakım boşluklar olduğunu düşünüyorum. Natürel bu biraz hukukçu refleksi. Kıssanın kendi bütünlüğü içerisinde eksik kalan bir yer var. Biz üzerimize düşeni yapacağız o farklı lakin önlem kararlarında bazen beşerler bir formda tekrar baht vermek üzere takdir haklarını kullanıyor. Bu süreçte biraz dikkatli olmak lazım. İnsanları önlem kararı, uzaklaştırma kararı aldıracak kadar tehdit eden süreç çabucak sona ermiyor.”

“Yaklaşık 4-5 kat süratli yaşlanıyoruz”

Bakan Yanık, bir soru üzerine Türkiye nüfusunun çok süratli biçimde yaşlandığına işaret ederek, şu bilgileri verdi:

“Bu hususta geri döndürülemez ölçeği geçtik. Sayın Cumhurbaşkanımızın ‘en az üç çocuk’ tavsiyesinin gerisinde çok temelli bir araştırma var. Biz şu an bilhassa kara Avrupası’nın 100-120 yılda yaşadığı yaşlanma suratını 20-25 yılda tamamlayacağız. Yaklaşık 4-5 kat süratli yaşlanıyoruz. Münasebetiyle önümüzdeki süreçte huzurevlerine, yaşlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerine daha çok muhtaçlığımız olacak. Hayat değişiyor, çekirdek aile formu değişti. Onun için huzurevinde kalan yaşlılarımıza terk edilmiş, unutulmuş, kimsenin istemediği yaşlılar muamelesi yapmanın manası yok. Bu bakış açısını ve lisanı değiştirmemiz lazım.”

Bakanlık olarak 30 Haziran’ı Kollayıcı Aile Günü olarak ilan ettiklerini anımsatan Yanık, 2022’de hami aile konusuna daha da ağırlaşmak istediklerini kelamlarına ekledi.