ABD iktisadı soğurken, dolar kıymet kaybediyor; risk iştahı canlandı
ABD’de dün açıklanan ÜFE enflasyonu da tıpkı bir evvelki gün açıklanan TÜFE enflasyonu üzere beklentilerden daha düşük sonuçlandı. Yıllık manşet ÜFE artışı %3,0 olan beklentinin altında %2,7 olarak Şubat 2021’den bu yana da en düşük düzeyde açıklandı. ABD’de enflasyonun gerek tüketici gerekse de üretici bazında gerilemeye başladığının anlaşılması ile dolar kıymet kaybetti. Daha doğrusu, FED’in Mart ayında bir kere daha faiz oranlarını 25 baz puan daha artırarak sonrasında duracağı beklentisi ile doların elinin bundan sonra zayıflamaya devam edeceğini düşünüyoruz.
Veri sonrasında EURUSD paritesi 1,11 ; altının ons fiyatı 2,050 ; küçük kardeş gümüş ise 26 dolar düzeyine dayandı. TL’nin kıymet kaybı da dikkate alındığında, gram altın 1,272 TL ile rekor tazeledi (yılın ikinci çeyreğinde gram altında yükseliş isteğinin ivme kazanacağını daha evvel belirtmiştik). Bitcoin ise 31bin doların eteğine kadar gelerek son 10 ayın tepesinde yer alırken, altın cephesinde 2,070 dolar düzeyindeki tüm vakitlerin tepesi aşıldıktan sonra hareketin ivme kazanacağını düşünüyoruz (teknik mânâda çok daha üst düzeyleri düşünüyoruz). Bitcoin için üstte 35-36bin dolar düzeyi radar menzilinde görülürken, gümüş olumlu havasını muhafazaya devam ederse daha da üstte 28 dolar düzeyini konuşacağız.
Her hafta Perşembe günü açıklanan TCMB ve BBDK’nın haftalık bültenlerini irdeliyoruz. Bu minvalde, 7 Nisan ile biten haftada, parite ve fiyat tesirinden arındırılmamış seriye göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatları (DTH) toplam 3,96 milyar dolar artış kaydetti (gerçek şahıslar $1,3 mia + hukukî bireyler 2,7 mia). TCMB rezervlerinde ise erimenin devam ettiğini görüyoruz. Brüt döviz rezervleri 1,8 milyar dolar azalırken, altın rezervleri fiyat artışı nedeniyle 0,4 milyar dolar artış kaydetmiş. Böylece, rezervlerde yaşanan saman alevi stilinde düzgünleşme -Suudi Arabistan’dan gelen 5 milyar dolar fiyatında mevduat- birkaç hafta içinde erimiş oldu.
Kur Muhafazalı Mevduat (KKM) hesapları kelam konusu haftada ~ 76 milyar TL daha artarak 1,78 trilyon TL düzeyine yükselerek rekor kırdı. KKM’de artış son 13 haftada ~ 19,3 milyar dolar oldu. KKM’de tavan faizinin kalkması ile talebinin de sürat kazandığını görüyoruz. Menkul değer istatistiklerinde ise değişen birşey göremedik. Yabancı yatırımcı pay senedi piyasasından çıkmaya devam ederken, bahse husus haftada da 75 milyon dolar çıkışla 2023 yılında toplam çıkış ölçüsünü 1 milyar dolar düzeyine taşıdı. TCMB’nin döviz banknot hacmi ise kelam konusu haftada 0,6 milyar dolar daha geriledi. TCMB’nin Çarşı’da döviz satmadığını, efektif gereksinimini giderdiğini bir sefer daha not edelim (TCMB’nin banknot hacmi son 9 haftada 1,9 milyar dolar geriledi) (bakınız grafik).
USDTRY kurunun her gün bir adım daha yükselmesi ile TCMB’den dün sabah saatlerinde kıymetli bir adım daha geldi. TCMB, bankalara ilettiği dokümana nazaran, döviz piyasasında süreç yapmaya yetkili bankalarla TL uzlaşmalı vadeli döviz satım süreci yapacak. TL uzlaşmalı ilgili süreçlerde vade sonunda TL ya da döviz fiyatlarının karşılıklı değişimi yapılmayacak, bunun yerine fiyatlar TL olarak netleştirilecek. Süreçler telefon aracılığıyla ve süreç yapmak isteyen bankalara direkt anlık fiyat (forward kur) vererek gerçekleştirilecek. Dolar ve euro cinsi (en az 1 milyon) gerçekleşebilecek süreçler en fazla bir yıl vadede gerçekleşecek, bankalar süreç müddetince bahse mevzu meblağın %2,5’i oranında teminat bulunduracak. Bu süreçlerin VİOP’tan farkı kılan teminat tamamlama davetinin olmaması. Fizikî bir döviz ihtiyacının olmaması durumunda, kur riskine karşı müdafaa vazifesi sunabileceğini düşünüyoruz.
Burada tek bilmediğimiz bahis, spot piyasada var olan kuru forward kura taşıyacak faizin ne olacağı. TCMB şayet %8,5 olan siyaset faizini kullanırsa, spot kurun 19,33 , dolar faizin %5 ve vadenin de 2 ay sonrası olduğu düşünülürse, vadeli kur (forward) 19,44 düzeyine geliyor. Halbûki, Londra’da 2 ay vadeli forward cari kur ~ 21,9 TL düzeyinde süreç görüyor (aynı matematik TL faizin %85 olduğuna işaret ediyor).
Dün USDTRY kuru gün içinde 19,37 düzeylerine temas ederek ezber bozmadan bir gün daha bebek adımı ile de olsa kuzey seyahatine devam etti. Borsa İstanbul ise günü %0,2 oranında düşüşle tamamladı (bankacılık endeksi %1,6 geriledi). Tahvil piyasasında ise 2 yıl vadeli gösterge tahvilin bileşik faizinin %17 düzeyine dayandığını gördük. Bu hareketi önemsiyoruz keza kelam konusu düzey, bankalara menkul değer alım mecburiliği getirildiği geçen Ağustos’tan bu yana görülen en yüksek düzeye olduğunun altını çizelim.
ABD’de peş peşe 2 gündür açıklanan enflasyon datalarının yanı sıra, her hafta Perşembe günü açıklanan haftalık işsizlik maaşı müracaatlarının da ekonomik soğumaya işaret etmesi ile Nasdaq endeksi dün geceyi %2 yükselişle tamamladı. Açıklanan bilgilerin, FED’in agresif faiz artırım döngüsünde sona yaklaştığını adeta fısıldaması ile iyimserlik bu sabah Asya piyasalarında da yansıdı. Singapur’un siyaset sıkılaştırmasını durdurması Asya piyasalarına moral vermiş. Gösterge endeks Tokyo borsası altıncı günü de yükselişle tamamlıyor.
Mali piyasaların gündeminde bugün ABD’de açıklanacak perakende satışlar verisi ön plana çıkıyor. Ayrıyeten, ABD’de sanayi üretimi, kapasite kullanımı ve Michigan Üniversitesi tüketici inanç endeksi takip edilebilir. Bugün ayrıyeten JP Morgan, Citi ve Wells Fargo üzere bankalar ile 1Ç devri bilanço dönemi start alıyor.
iktisatbank.com
