Çetin Ünsalan: Sorun 178 milyar dolar daha büyüdü
Türkiye’de iktisat idaresi dolar bulmakla ve dolar mevduatlarındaki artışla ilgili kasvetini, 128 milyar dolar saçtıktan sonra çözemeyince, iktisat programı ismi altında bir bankacılık eseri çıkardı ve bunun mucize olduğunu anlatmaya başladı.
O günden bugüne geldiğimizde sorun büyüyerek devam ederken, kurdaki tırmanma tüm harcanan paraya karşın önlenebilmiş haliyle dolarda hür piyasada 20 TL’nin üzerinde. Gerçek kıymetin bu olmadığı ise şahsen ihracatçıların köşeye sıkışmasından muhakkak.
Fakat Bakan Nebati hala çok başarılı olunduğu konusunda ısrarlı. Enflasyon ve gibisi göstergelerde kimsenin inanmadığı bilgiler üzerinden telaffuz geliştirmesi artık önemsenmez bir tutum olsa da, ülkenin daha çok dolarize edilmiş olması, ödenecek fatura bakımından göz arkası edilecek üzere değil.
254 milyar dolarlık döviz mevduat hesabının bozulmasını ve bunun TL’ye dönmesini hedefleyerek çıkılan yolda, Kur Muhafazalı Mevduat üzerinden iktisada daha çok dolarize etmeyi, ihracatçının gelirini TL’ye çevirerek kur riski üstlenmesini, finans kullanımının ihracat gelirinin yüzde 70’ini TL’ye çevirip 3 ay döviz talep etmemesini kaide koşarak işleri tıkanma noktasına getiren iktisat idaresi, önündeki faturayı da görmüyor.
İşe 254 milyar doları, TL’ye çevirip, dolar baskısını azaltma amacıyla başlayan süreç, Merkez Bankası eski Başekonomisti Prof. Dr. Hakan Kara’nın verdiği bilgilere nazaran mevduat bazında döviz varlıklarını 330 milyar dolara ulaştırdı. Yani başladığımız noktadan 76 milyar dolar daha fazla döviz mevduatımız olduğu anlaşılıyor.
Yetme
di, kur muhafazalı mevduatın dolar bazındaki karşılığı da son açıklanan bilgilere nazaran 102 milyar dolara karşılık gelecek formda oluştu. Bunun TL karşılığını söylüyorlar ancak uygulamayı bitirdiğiniz anda paranın gitmeyeceği tek adresin TL olduğunu herkes biliyor. Ayrıyeten faiz ya da kur garantisi verildiği için liralaşma diye icat edilen kavramın gölgesinde bunun bal üzere dolarize olma manasına geldiğini biraz mürekkep yalamış herkes biliyor.
Sonuçta 128 milyar doların üzerine milyarlarca dolar harcadık, gerçek kesimi, bankaları köşeye sıkıştırdık, yüksek oranda kaynağı belgisiz parayı net kusur noksan ismi altında kullandık, lakin kur riskimizi oluşturan dolar varlıklarını 178 milyar dolar arttırarak 402 milyar dolara taşımayı başardık.
Bu, hakikaten de dünya iktisat tarihine geçecek başarılardan (!) biridir. Bir gün iktisat kitabında ‘böyle yapmayın’ diye okutulacak bir ders konusu olduğundan emin olabilirsiniz. Eş vakitli olarak düzmece bir enflasyonla bile aksi düşen faiz uygulaması, faiz düşerse enflasyonun düşeceğinin tez olarak ortaya atılması, siyaset faizini düşürdükçe hem TL mevduatlarını cazip olmaktan çıkarıp, hem de piyasadaki kredi faizlerini yükseltmesi bakımında da hakikaten ders niteliğinde bir işe imza atıldı.
En garip olanı ne biliyor musunuz? Bunun hala muvaffakiyet diye anlatılabiliyor olması… Sayı bu kadar ortadayken, tüm kısımlar eş vakitli olarak ıstıraplarını lisana getirirken, vatandaş satın alma gücünü yitirirken, rantiyeye sunulan imkanlarla kısıtlı bir zümreye menfaat sağlanırken artan fatura nasıl muvaffakiyet oluyor? İşte insanın asıl aklının almadığı yan bu.
[email protected]
