Konfeksiyonda Çin alarmı

Enflasyon, kur baskısı, personellik ve güç üzere maliyetlerin yarattığı olumsuz tabloyla uğraş eden hazır giysi ve konfeksiyon dalı, bilhassa sabit kur siyasetiyle birlikte ihracat gücünü kaybediyor. İhracatın yüzde 70’e yakınını Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştiren kesim, bu pazarı Bangladeş, Vietnam, Hindistan üzere yükselen üreticilere kaptırmak üzere.

Dünya gazetesinden Nurdoğan Arslan Ergün’ün haberine nazaran 2022’de 21.2 milyar dolar ihracat gerçekleştiren hazır giysi ve konfeksiyon dalı, 2023’e geldiğinde yılın birinci 3 ayında yüzde 4.4 oranında bir kayıp yaşadı. Kur siyaseti ve enflasyonist baskının devam etmesi halinde yılsonuna kadar beklenen kayıp ise yüzde 10’lara kadar çıkıyor. Perakende tarafı da dahil edildiğinde 2 milyondan fazla bireye istihdam sağlayan bölümde, yaşanacak daralmayla iş gücü kaybının da yüzde 10’ları bulacağı kestirim ediliyor. Maliyetlerle başa çıkamayacak birçok firmanın da kepenkleri kapatacağı sesleri yükseliyor.

Şeref Fayat: AB AVUCUMUZDAN UZAK DOĞU’YA KAÇIYOR

Türk hazır giysi dalının rekabetçi olmayan kur sebebiyle ana pazar AB’de iş alamamaya başladığını tabir eden TOBB Hazır Giysi ve Konfeksiyon Komitesi Lideri Onur Fayat, “Masraflarımız artmaya devam etti lakin tıpkı oranda iş alamadık. Vietnam, Bangladeş, Pakistan, Çin üzere ülkelere karşı yüzde 15 olan fiyat farkımız şu an yüzde 40’lara çıktı. Yüzde 40 farkla da kimse bize sipariş vermiyor. Yüzde 40 farkın en az yüzde 20’si de baskılanan kur kaynaklı” dedi. Kelam konusu ülkelerin Türkiye karşısında AB pazarında yüzde 40 büyüdüğünü söyleyen Fayat, şunları söyledi:

“Avrupa’da bizim iki katımız büyüyorlar. Geçmişte ikinciliği kaptırdığımız Bangladeş’in akabinde artık üçüncü, dördüncü hatta beşinci sıradakiler önümüze geçmeye başladı. AB avucumuzun içinden Uzakdoğu’ya kaçıyor.”

Fayat’ın yıl sonu öngörüsü ise yüzde 5 ile 10 ortasında bir kayıp. “Para siyaseti bu türlü giderse kayıp yüzde 10’u da bulur” diyen Fayatt’a nazaran, döviz kuru 24-25 bandına çıkarsa ve enflasyonist baskı da paralelinde denetim altında tutulursa yakın coğrafya AB’nin tekrar Türkiye’ye teveccühü olur. Fayat, “En azından yılın ikinci yarısı için iktisat idaresinin istikrarlı bir siyaset güdüp hem faizi çok arttırmadan hem de kurda çok fazla baskı olmadan bir istikrar kurmak zorunda” dedi. Bankalar kredi musluklarını kapattığı için firmaların aslında zorda olduğunu söyleyen Erdem Fayat, “Bu formda devam ederse bu para siyasetiyle yılın ikinci yarısında çok fazla oyuncunun devre dışı kalacağını ve değerli bir istihdam kaybı yaşayacağımızı gözlemliyorum. İstihdamda yüzde 10’ları bulan bir kaybımız olacak” diye konuştu.

Ramazan Kaya: FİYAT TUTMUYOR DAR BOĞAZDAYIZ

Hazır giysi ihracatında yaşanan düşüşlere dikkat çeken Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği (TGSD) Lideri Ramazan Kaya, buradaki en büyük nedeni de ‘fiyat tutturamama’ olarak açıkladı. Kaya, “Şu an fiyat tutturamadığımız için müşteri kayıplarını çok önemli olarak hissetmeye başladık. Giden müşteriyi tekrar kazanmak imkansız üzere bir şey” dedi. Personellik maliyetlerinin 350- 400 dolarlardan 650 doların üzerine çıktığını söyleyen Kaya, finansmana ulaşım külfetinin da eklenmesiyle kesimin bilhassa AB pazarında rekabet gücünü kaybettiğini belirtti. Kaya’ya nazaran, personellik, finansman üzere maliyetlerin ‘aşırı’ artışının yanında sabit döviz kuru kesimde ‘dar boğaz’ yaşatıyor. Kaya, “Kur enflasyon oranında artarsa hayat biraz daha olağanlaşır. Zahmet bitmez lakin sonrası için adım olur” dedi.

Şu an satışların pazar kaybetmeme ismine ziyanına yapıldığını tabir eden Kaya, “Kurun artmasını daha fazla para kazanmak için değil fiyat tutturmak, ayakta kalmak için istiyoruz. Önümüzdeki periyot çarklar biraz daha sıkıntı dönecek” dedi. Kaya, kapanma ve iş durdurmalar yaşanacağına dikkat çekti ve “Geçen yıl taleple yeni yatırımlar yapıldı. Bu yıl ise kayıplar yüzünden kapasitede yüzde 50’lere varan boşluk var” dedi.

Daralan Avrupa pazarına dampingi fiyatla atak var

Uludağ Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği’nin (UHKİB) İdare Şurası Lideri Nüvit Gündemir, kesimin rekabet gücündeki düşüşe vurgu yaptı. UHKİB 2022 yılı Olağan Genel Şura Toplantısı gerçekleştirildi. Yılın birinci 3 ayında Türkiye hazır giysi ihracatının yüzde 4,4 azalışla 5 milyar 204 milyon dolar olduğunu, UHKİB’in yüzde 4,6 azalışla 273 milyon dolar ihracat gerçekleştirildiğini anlatan Gündemir şöyle konuştu:

“Daralan Avrupa pazarında bir taraftan hacim düşerken öbür taraftan Uzakdoğu ülkelerinin dampingli fiyatlarla pazara atak etmesi kelam konusu. Ülkemizdeki döviz siyasetleri güç ve personellik maliyetlerimizi rekabetçiliğin dışına taşıyor. Üretim metotlarımızda daha fazla verimlilik ve otomasyona çalışmamız gerekir. Pazardaki eser segmentinde kendimizi yanlışsız konumlandırmamız da gerekecektir.”

TÜRKİYE’DEKİ ALIMLAR YÜZDE 30 DAHA PAHALI

Akdeniz Hazır Giysi ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (AHKİB ) Lideri Gürkan Tekin, artan personellik fiyatları ve yüksek üretim maliyetleri nedeniyle ihraç pazarlarında fiyat artırmak durumunda kaldıklarını, Avrupa Birliği pazarında rakip ülkelere nazaran Türkiye’den yapılan alımların yüzde 30 daha değerli hale geldiğini açıkladı. Lider Tekin, faal devlet takviyelerinin artırılması davetinde bulundu.

TEŞVİK SİSTEMLERİ SÜRATLE DEVREYE ALINMALI

Tekin şu bilgileri verdi:

“Türk hazır giysi ve konfeksiyon dalı olarak milletlerarası pazarlarda önemli bir daralma yaşıyoruz. Nisan sonu ve mayıs prestijiyle daralmanın daha da artmasından kaygı ediyoruz. AB’den aldığımız siparişler süratle Çin başta olmak üzere Uzak Doğu ülkelerine kayıyor. Bunun en değerli nedeni döviz kurunun rekabet edebilir düzeyde olmaması. Maliyetler süratle artarken düşük kurdan ötürü dünya pazarlarında fiyat tutturamıyoruz. İşletmelerimiz ziyanına da olsa müşterilerini tutmaya çalışıyor ancak bu durum sürdürülebilir değil. Belirsizlikler arttı. Müşterilerimiz alternatif tedarikçilere yönelik arayış içinde. İşletmelerimiz de maliyet avantajı sağlayan farklı ülkelerde yatırım planlarına yöneldi. Faal dayanak ve teşvik düzeneklerinin süratle devreye alınmasını istiyoruz.”

“İHRACATÇI ZELZELE TESİRLERİ NEDENİYLE REKABETÇİ OLMAKTA ÇOK ZORLANIYOR”

Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri, Güneydoğu Anadolu Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği Lideri Fikret Kileci, “Baskı altındaki kur kimsenin işine gelmez” dedi. Kileci şöyle konuştu:

“Artık dünyada mal satmak, ayakta kalabilmek çok güç. Hesabı âlâ yapmak gerekiyor. Kusur yapma lüksümüz yok. Üretici, ihracatçı hem kur siyaseti hem de zelzelenin tesirleri nedeniyle rekabetçi olmakta çok zorlanıyor. AB pazarı ve öbür pazarda daralma olduğunu söyleyebiliriz. Seçime kadar da bu güçlü sürecinin devam edeceği gerçeği var. Sarsıntı nedeniyle istihdam kaybı bölgemizde oldu lakin işleri aksatacak kadar değil. En fazla kayıp bu bahiste Kahramanmaraş’tadır. Beşeri sermaye patronun en değerli konusu. Buradaki insanların öteki yerlere gitme arayışına girmemesi ve gidenlerin de döndürülmesi için gayret harcanmalı.”

patronlardunyasi.com